Verstoten

Die Fremde  van Feo Aladag     ★★★

Op de vlucht voor haar autoritaire echtgenoot Kemal, besluit Umay om de Turkse hoofdstad Istanbul te verlaten en met hun zoontje Cem terug te keren naar Berlijn. Ze groeide immers op in Duitsland als de oudste dochter in een Turks migrantengezin en wil er weer haar intrek nemen in de ouderlijke woonst. Haar vader en oudere broer, beiden traditionele moslims, vinden echter dat Umay de familie-eer op het spel zet en eisen dat zij terugkeert naar haar man in Turkije. "Was ze maar als jongen geboren", zucht haar verbolgen vader. Zelfs Umay's moeder raadt haar dochter aan om haar huwelijk te redden. Maar Kemal wil zijn vrouw -een "Duitse hoer" in zijn ogen- niet meer terug en eist zijn zoon op. Umay weigert echter om Cem af te staan. Wanneer ook Umay's jongere broer en zus -nochtans de nieuwe, 'geïntegreerde' generatie Duitse Turken- zich tegen haar keren, komt de hele familie terecht in een zware crisis en wordt Umay verstoten...

Verscheurd

Die Fremde is een boeiend, sober in beeld gebracht familiedrama over een vrouw in nood die zich met de moed der wanhoop tracht te ontrukken aan de repressieve en verstikkende moraal van ouderwetse familietradities. De Oostenrijkse regisseuse Feo Aladag, die ook het scenario schreef, had daarbij niet alleen oog voor Umay's emancipatorische strijd, maar tevens voor de verscheurende keuze die haar streng gelovige familieleden moeten maken tussen de vastgeroeste morele codes in hun maatschappelijke milieu en hun liefde voor Umay. 

Aladag zei hierover zelf: "Heel wat Duitsers van Turkse origine liggen in de knoop met zichzelf. In Duitsland voelen ze zich Turks en ongewenst, maar in Turkije voelen ze zich Duits. Eén van de redenen waarom deze gemeenschap, ook de jongere generatie, teruggrijpt naar onverdraagzame traditionele waarden, is dat deze gemeenschap zich uitgesloten voelt door de samenleving." Wat Aladag in Die Fremde probeert duidelijk te maken, is dat niet alleen Umay maar in feite haar hele familie tot op zekere hoogte slachtoffer is van de gevolgen van structurele maatschappelijke verstoting.

Tweesnijdend zwaard

Sommige scènes zijn zo tragisch dat je begint te twijfelen aan hun geloofwaardigheid. Tot je beseft dat in onze wereld nog steeds eremoorden bestaan en vrouwen met zoutzuur verminkt worden om de familie-eer te redden. Die Fremde is geen film waar je vrolijker van wordt, maar wel een moedig pleidooi voor vrouwenrechten die anno 2011 nog steeds bevochten moeten worden. Het verhaal zal bij islamitische kijkers wellicht een gevoelige snaar raken en kan bijdragen tot meer emancipatie. Anderzijds zullen vooringenomen en ongenuanceerde westerse kijkers er een bevestiging in zien van het stereotiepe beeld dat de islamitische cultuur intolerant, repressief en vrouwonvriendelijk is, terwijl er nochtans heel wat ruimdenkende en verdraagzame moslims zijn die vrouwenrechten wel au sérieux nemen. Hierdoor zou Die Fremde onrechtstreeks kunnen leiden tot nog meer sociale uitsluiting van moslims, waardoor de film in feite zijn doel voorbij zou schieten...

Sibel Kekilli als Umay.

De cast van Die Fremde speelt meer dan behoorlijk. Vooral hoofdrolspeelster Sibel Kekilli -de Duits-Turkse voormalige pornoactrice die zeven jaar geleden doorbrak met haar fenomenale vertolking van een zelfdestructieve vrouw in het virulente Duits-Turkse liefdesdrama Gegen die Wand- maakt in Die Fremde indruk als de wanhopige Umay. In de bijrollen valt vooral Tamer Yigit op als een beloftevolle acteur in zijn ambivalente vertolking van Umay's oudere broer Mehmet: het prototype van de jonge, gefrustreerde migrant die zijn heil zoekt in het blinde geloof in traditionele normen en waarden. Ook al gaan die ten koste van zijn eigen zuster...

Op het Filmfestival van Gent kreeg Die Fremde zowel de Grote Prijs als de Publieksprijs.

JN.

Die Fremde (Duitsland-2010): in de bioscoop vanaf 9 maart 2011. 

Met: Sibel Kekilli, Nizam Schiller, Settar Tanriogen, Derya Alabora, Serhad Can, Tamer Yigit, Almila Bagriacik en Florian Lukas.

Genre: familiedrama

Klik op de oranje link voor de trailer: Die Fremde - trailer

Sibel Kekilli maakt indruk met haar vertolking van een eigenzinnige
Duits-Turkse vrouw die door haar familie verstoten wordt.